E.K. puntje en schatkist juni 2023
Beste Kruisvaarders,
De maand juni is toegewijd aan het H. Hart van Jezus. Dat goddelijk Hart dat we bijvoorbeeld met de litanie vereren, behoort de mensgeworden God toe. Jezus is God en mens tegelijk: de perfecte Middelaar tussen God de Vader en ons. Hij bezit van beide partijen iets: de Godheid enerzijds en de mensheid anderzijds. Een andere naam voor Middelaar in de zin van Jezus is priester. Ook onze menselijke priesters zijn middelaren tussen hemel en aarde. Zij zetten de taak van het goddelijke Hart van Jezus voort. Daarom vinden vaak de priesterwijdingen in juni plaats – de maand van het H. Hart. In deze maand bidden we dan ook voor roepingen tot kloosterling of priester.
Wat is een priester? Wat doet een priester? Dat zijn interessante vragen! Eens trok een kind aan mijn soutane en vroeg: “Pater, waar woont u tijdens de week en welk beroep hebt u dan?” Dat was de vraag van een klein kind, maar misschien hebben sommige grotere E.K.-ers en zelfs enkele volwassenen dezelfde vragen.
Priester wordt men niet plots. Na zes of zeven jaren studie wordt de seminarist tot priester gewijd. De dag erna celebreert de neomist voor het eerst het H. Misoffer. Het is de zogenaamde eerste plechtige H. Mis. Groot is de vreugde van de ouders, familie, vrienden en weldoeners. Nog geurend van de zalving met het H. Chrisma vertrekt de nieuwe priester ’s anderendaags naar zijn geboortestreek om ook daar voor allen een plechtig H. Misoffer op te dragen. Gedurende twee maanden zal de neomist de diverse kapellen van zijn district afreizen om allen zijn eerste zegen te schenken. Een zegen die met een volle aflaat gepaard gaat. Zoals het spreekwoord zegt: “Voor de Mis en de zegen van een nieuwe priester is het wel waard een paar schoenzolen te verslijten!”
Op 15 augustus biedt de priester zich aan op de plek, welke de oversten in Zwitserland hem hebben toebedeeld. Dat kan dicht of ver van huis zijn. Dit is het eerste daadwerkelijke offer van de nieuwe priester: ver van ouders en vrienden verwijderd te zijn. Veelal wordt de nieuwgewijde in een grote priorij geplaatst met meerdere priesters of broeders. Mgr. Lefebvre verlangde namelijk dat de leden van de Priesterbroederschap met tenminste drie in een huis zouden samenleven.
Mgr. Lefebvre schrijft in zijn orderegel: “In de priorijgemeenschap zijn er vier gemeenschappelijke gebedstijden. De eerste gebedstijd is ’s morgens en omvat het bidden van de primen met het martyrologium (breviergebed), de 25 minuten meditatie, de H. Mis en de dankzegging”. Deze gebedstijd is de oplaadtijd van de geestelijke batterij van de priester. Mooi is ook dat de priesters tijdens de week, bij gebrek aan misdienaars, elkaars H. Mis dienen en de sacristie verzorgen.
Op de dankzegging, om 08.15 uur, volgt het ontbijt. Na deze lichamelijke versterking zal de priester zich aan studie en lectuur wijden. Elke priester is namelijk verplicht elke dag tenminste een uur te studeren. Hij moet zijn kennis van het dogma en de moraaltheologie op peil houden. De priester zal daarom overigens in de eerste drie jaren nog zesmaal examens moeten afleggen en drie werkstukken over een opgelegd thema moeten indienen. Na de studie kan de priester aan het werk, of hij verricht eerst nog zijn verplicht 20 minuten geestelijke lezing en kwartier H. Schriftlezing. Natuurlijk dient hij er ook voor te zorgen dat zijn anderhalf uur durend breviergebed over de dag verdeeld is. Telkens wanneer hij een stuk van het brevier expres weglaat, begaat de priester immers een doodzonde.
Gaan we nog even verder met het dagelijks geestelijk leven van de priester in de priorij te bespreken, alvorens het te hebben over zijn dagtaak. Mgr. Lefebvre vervolgt: “Omtrent de middag vindt de tweede gebedstijd plaats. Men reciteert in de kapel gemeenschappelijk een stuk van het breviergebed, deze van het zesde uur”. Na dit gebed volgt het Engel des Heren, met aansluitend het middageten. In principe wordt er voor het middageten een vers uit de H. Schrift voorgelezen en wordt de maaltijd genuttigd, terwijl men naar een geestelijke voordracht luistert. “De derde gebedstijd vindt plaats voor het avondeten. Zij omvat het Rozenhoedje, het gebed tot de H. Aartsengel Michael en de H. Jozef. De leden van de Priesterbroederschap dienen dagelijks tijdens het Rozenhoedje hun weldoeners te gedenken. Op donderdag is er een Lof.” Het avondeten, om 19.30 uur, is aansluitend aan de Avondmis. Mgr. Lefebvre vervolgt: “De vierde gebedstijd is het breviergebed van de gezongen completen. Deze kan na de maaltijd of na de gemeenschappelijke recreatie geschieden. Na de completen is het nuttig nog enige tijd voor het Allerheiligste te verblijven. Onze televisie is het tabernakel. Om 22.00 uur begint de grote stilte”.
Tijdens de week bestaat de dagtaak van de priester voornamelijk erin zijn apostolaat van het weekend voor te bereiden of personen die hij in het weekend niet kan bereiken, te bezoeken. Onder het laatste verstaan we de Ziekencommunies. Het is een goede gewoonte dat mensen de priorij contacteren en de priesters vragen hun Biecht te komen afnemen en de H. Communie, de ziekenzegen of het H. Oliesel toe te dienen. Ook brengen we graag wijwater of kaarsen met ons mee. Men ondervindt de dankbaarheid van deze gelovigen. Van alle bezoeken houdt de priester een document bij, of de persoon heeft gebiecht, gecommuniceerd, enz.
Thuis, in de priorij, bereidt de priester dan zijn apostolaat van het weekend verder voor. Allereerst begint hij met zijn zondagspreek. Deze gaat met de nodige studie en lectuur gepaard. De zondagspreek is een dagtaak. Vervolgens bereidt hij de activiteiten voor de zondagnamiddag voor: misschien is er een samenkomst van de jongste jeugd: de Eucharistische Kruistocht (daar zal een geestelijk woord nodig zijn om hen geestdriftig te maken voor Christuskoning), of misschien komt de oudere jeugd samen, het Jong Katholiek Initiatief, waar waarschijnlijk bijv. een voordracht over het huwelijk, enz. nodig zal zijn, of misschien is er een samenkomst met de Derde Orde, waar ook een geestelijk woord verlangd is.
Lovenswaardig is trouwens het gebruik onder katholieke mensen hun zielenherder ook thuis uit te nodigen voor de zondagnamiddag. Deze vreugdevolle, priesterlijke bezoeken thuis, soms gepaard met een huiszegening of intronisatie van het H. Hart, zijn uitstekende gelegenheden waarop de priester en de gelovigen elkaar waarlijk kunnen leren kennen.
Na de voorbereiding van de zondag zal de priester zich bezighouden met de voorbereiding van de zaterdag. Hoogstwaarschijnlijk moet hij een of meerdere groepen van kinderen catechismusles geven. Dat vraagt opnieuw de nodige studie en het zoeken naar prenten of verhalen. Mooi is ook het gebruik op zaterdag een preek te houden.
Indien er genoeg interesse is, zal de priester ook streven om zijn volwassen gelovigen een grotere kennis van het geloof bij te brengen. Meer kennis, betekent namelijk grotere bewondering, vurigere liefde, heiligere gelovigen. Hij zal tijdens de week op een avond, of anders ook op zondag, bij een geloofsverdieping diverse thema’s naar voren brengen: bijvoorbeeld de bespreking van de liturgie, kerkgeschiedenis, Bijbelse vraagstukken.
Gelukkig komen er ook volwassenen van buitenaf, die de traditie willen leren kennen, maar nog niet gedoopt of gevormd zijn, of er zijn koppeltjes die het Sacrament van het H. Huwelijk wensen te ontvangen. Allen zullen zij enkele maanden speciaal aparte catechismusles voor volwassenen ontvangen.
Het is een gebruik in de Priesterbroederschap dat elk taalgebied een eigen blaadje heeft: bij ons is dat het Informatieblad, dat maandelijks of tweemaandelijks verschijnt. De priester dient daartoe diverse bereiken af te dekken: is er een bericht van de overste? Is er iets uit het leven van de Kerk dat een commentaar nodig heeft? Wat is de gebedsintentie of het puntje ter heiliging van de kinderen? Teksten uit verschillende boeken of internetsites dienen gevonden, vertaald, gescand en gecontroleerd te worden. Natuurlijk is het ook mooi indien hierbij passende afbeeldingen geplaatst worden.
Natuurlijk mogen de prior, of zijn medebroeders, ook de grote activiteiten gedurende het jaar niet vergeten, zijnde de jeugdkampen, bedevaarten, Sacramentsprocessie, etc. Veelal dienen daartoe meerdere vergaderingen of ontmoetingen met diverse instanties en personen plaats te vinden.
Eens per maand en eens in het trimester komen respectievelijk de priesters van de taalgroep of van het district samen voor diverse vergaderingen, apostolaatsbesprekingen en voordrachten. De prior moet zorgen dat hij de boekhouding en de registers van de sacramenten kan presenteren.
Tussen al deze activiteiten, de gesprekken met de helpende of ook de aanbellende gelovigen of onbekenden aan de voordeur, de persoonlijke aangelegenheden, de telefoongesprekken, e-mails, sms’jes, dient er in de priorij ook tijd te zijn voor de geest van teruggetrokkenheid en stilte. Daartoe is het belangrijk volgens Mgr. Lefebvre, dat er in elke priorij afgesloten ruimtes zijn, waar de priesters niet door de gelovigen gevolgd worden zodat zij zich daar kunnen terugtrekken, als ware in een clausuur. De priorij is niet in het geheel een gemeenschapshuis of een publiek gebouw.
De priester dient volgens de regel ook tijd te nemen voor beweging in de natuur, evenals zijn tweewekelijkse persoonlijke Biecht ergens bij een goede biechtvader. Belangrijk is ook dat de medebroeders tijd nemen voor elkaar, om een luisterend oor te zijn voor de tegenslagen en kruisen, of successen te delen. Tijdens de week bespreken de medebroeders onderling alle gebeurtenissen in de diverse kapellen zodat ze, bij een eventuele weekendwissel van kapel, volledig op de hoogte gesteld zijn.
Beste Kruisvaarders, moge zo de vraag ‘wat doet de priester in de week’ een beetje opgehelderd zijn. Het werkt verduidelijkend voor diegenen die misschien geroepen zijn. De priester is dus een veelzijdige, ijverige dienaar in de wijngaard van de Heer.
Danken we vooral O.L. Heer, en in Hem ook Mgr. Lefebvre, die als een kundige zaaier overal ter wereld, niet alleen priesterseminaries, maar ook priorijen heeft gesticht, zodat de priesters het katholiek priesterschap ten volle en veelal met grote vrucht kunnen uitoefenen en het zielenleven van de gelovigen met sacramenten en leer kunnen ondersteunen.
Bidden we in de maand juni als Puntje het gebed voor de heiliging van de priesters!
Gods zegen,
Pater Matthias De Clercq
E.K.-Kruisridder