Preek van E.H. Louis Bochkoltz ter gelegenheid van de plechtigheid van Sacramentsdag te Antwerpen 13/06/2021
Dierbare gelovigen,
We leven in een tijd van pandemie. De ziekte is besmettelijk. Heel besmettelijk! Maar ook gevaarlijk. Zeer gevaarlijk!
Ik heb het niet over het coronavirus, dat kennen we maar al te goed. Maar over een andere pandemie, een sociale, intellectuele en religieuze pandemie. Een pandemie die ons leven, onze geest en ons hart beïnvloedt. Toch haalt deze ziekte niet de krantenkoppen of het onderwerp van veel preken in kerken.
Plato droomde en schreef: "Als we een leger zouden kunnen vormen, of een stad die uitsluitend bestaat uit mensen die liefde voor elkaar hadden, zou niets kunnen uitdrukken hoe uitstekend hun bestuur zou zijn, allemaal proberend te vluchten voor ondeugden en hard te strijden voor het goede. En zulke mannen, hoewel weinig in aantal, zouden sterk genoeg zijn om de hele mensheid te overwinnen".
Voor Plato was het een droom. Jezus Christus heeft het waargemaakt. Jezus Christus verzamelde een leger van twaalf apostelen en tweeënzeventig discipelen. Ze hadden geen wetenschap, geen geld of geen middelen. Maar ze hielden van elkaar. En ze hebben de wereld veroverd. Overal waar ze kwamen, sloegen ze afgoden neer en deden ze de koningen van de aarde het kruis van Christus aanbidden.
Jezus Christus stichtte een maatschappij genaamd de Kerk. Deze maatschappij heeft geen muren om haar te beschermen, geen soldaten om haar te verdedigen. De machten van de hel en die van de aarde, jaloers op haar glorie, waren bitter tegen haar. Maar ze blijft bestaan. Ondanks de ziekten die onze tijd en ook de Kerk teisteren: atheïsme, scepsis en hardheid van hart.
Dit is de meest ernstige pandemie. Die, die de zielen doodt. En ook de maatschappij.
Maar er is een geneesmiddel. Een uniek geneesmiddel. Tegen deze drie ziekten. Het is Onze Heer Jezus Christus. Het is Christus-Koning!
Koning van de wereld tegen het atheïsme.
Koning van het intellect tegen het scepticisme.
Koning van de harten tegen de hardheid en het egoïsme van onze harten.
Beste gelovigen, als we vandaag, hier in Antwerpen, in 2021 deze processie houden, met Onze Heer Jezus Christus werkelijk aanwezig in de Heilige Hostie en omringd met zoveel plechtigheid, dan is dat in de eerste plaats om onze God te aanbidden.
En dan houden we deze processie om te getuigen van ons geloof. Heer, genees onze zielen. Laat ons weten hoe Gij de Koning van ons leven zijt. De Koning van onze intelligenties en de Koning van onze harten. Daarom komen we bidden, in processie, in het openbaar.
Onze eeuw, die zichzelf beschouwt als een eeuw van licht en vooruitgang, heeft een wetenschap, een filosofie, een moraliteit en een politiek zonder God opgebouwd. Alsof het idee van God niet zowel het noodzakelijke fundament als de kroon van alles wat orde en waarheid is.
Waar komen we vandaan? Waar gaan we naartoe ? Is het mogelijk dat alles geschapen is zonder een Schepper? Is het mogelijk dat alles gemaakt is zonder finaliteit?
Hoeveel serieuze mannen, hoeveel christenen zelfs, laten zich onbewust doordringen van dit versluierde atheïsme dat getooid is met de mooie naam 'neutraliteit'?
Neutraliteit versmelt met secularisme, dat de Soevereine Paus Pius XI "de plaag van onze tijd" noemde.
Velen geloven te goeder trouw dat godsdienst een privézaak is. Naar hun mening is alles het beste, zolang de burgers vrij zijn om hun eredienst privé uit te oefenen. Ze zien de tijdelijke en geestelijke orde als twee naast elkaar gelegen werelden, elk met zijn onafhankelijkheid en het recht om "uw leven te leiden".
Het totale gebrek aan reactie van de Belgische Kerk op de beperkingen van de publieke eredienst tijdens deze gezondheidscrisis heeft dit ongemak verder aan het licht gebracht. Ongemak dat zelfs onder religieuze autoriteiten bestaat.
Wie onderwijst nog, wie predikt nog, wie gelooft nog dat Jezus Christus Koning is? Jezus Christus is Koning omdat Hij God is. Vanaf het eerste moment van zijn conceptie werd het koningschap in Hem gegoten, het is nauw verbonden met alle druppels van zijn bloed, met alle vezels van zijn vlees.
Zelfs vóór zijn geboorte sprak de aartsengel Gabriel over hem tot de Maagd als een zoon die voorbestemd was om te "regeren". De Wijzen kwamen in deze hoedanigheid om hem hun eerbetoon aan te bieden: ze brachten wierook aan zijn voeten omdat hij God was, mirre omdat hij mens was en goud omdat hij Koning was.
Laten we dat begrijpen, dierbare gelovigen. In deze tijd geplaagd door atheïsme. Jezus Christus is geen Koning omdat Hij de pers, de farmaceutische industrie of de atoombom zou controleren, Hij is Koning, onze Koning, omdat Hij God is.
Zelfs als we het weten, zelfs als we erin geloven, vergeten we het soms in ons leven. Moge deze processie ons eraan herinneren.
Luister naar wat de jonge heilige Cecilia zei tegen de Romeinse magistraat die haar ondervroeg, in de derde eeuw: "Ongelukkige", zei de magistraat tegen haar, "weet u niet dat ik het recht heb over leven en dood?"
"U hebt erover gelogen", antwoordde de toekomstige martelares, met die prachtige brutaliteit van christelijke maagden die alle dwang van Rome weerstonden. ‘Het is waar dat gij de levenden kunt laten doden, maar gij kunt geen leven schenken aan degenen die dood zijn’.
Wat een les!
Jezus Christus, Koning van de wereld, Koning van het leven. Openbaar.
Als de hedendaagse sociale orde ernstig wordt aangetast door atheïsme, is het scepticisme de ziekte waaraan de denkwereld lijdt. Het sluipt overal binnen en tast alle waarheden, alle principes aan.
Sommigen geven alleen toe wat ze met hun ogen zien, aanraken met hun handen. Maar anderen twijfelen zelfs daaraan. Voor hen moeten we een tabula rasa maken van wat we weten via onze zintuigen.
Waar komt dit scepticisme vandaan? Het is de afwijzing van een rede die superieur is aan de menselijke rede. Geest die de wereld heeft bewerkt sinds de protestantse Reformatie en die is verergerd door de Revolutie. De Franse Revolutie waarin we de cultus van de godin der Rede in de Notre-Dame zagen. Geen God niet meer. De mens neemt zijn plaats in.
De menselijke rede heeft het dankzij de ontdekkingen van wetenschap, psychologie en geschiedenis mogelijk gemaakt om enkele geheimen aan de natuur te ontfutselen. De menselijke rede van onze tijd begrijpt bepaalde dingen beter. Dat is waar. En de Kerk heeft altijd vooropgelopen op het gebied van technologie.
Maar de menselijke rede werd vergoddelijkt. De menselijke rede weigert toe te geven dat er werkelijkheden kunnen zijn die hoger zijn dan zijzelf en buiten haar bereik. Ze erkent de waarheid, het bestaan, alleen van wat ze kan uitleggen. Alles wat ze niet begrijpt, "is niet". "Bestaat niet". Dit zijn verhalen, fanatisme of goedgelovigheid.
De trots van de rede ligt aan de basis van de ziekte die de denkwereld teistert. Zelfs in de heilige wetenschappen. Zo zullen we bepaalde woorden van de Heilige Schrift, bepaalde dogma's in twijfel trekken. Trots van de rede.
Laten we zo niet zijn, dierbaren. Ik denk dat we allemaal onze omgeving beter willen begrijpen, het toppunt van intelligentie willen bereiken. Maar om de top te bereiken, zoals in de bergen, hebben we een gids nodig. En de gids van onze rede is het geloof. Soms dwingt de gids ons te vertragen of een andere weg in te slaan. Het is niet dat hij niet wil dat we de top bereiken, maar de gids wil ons weg van spleten en gevaren houden.
Heer Jezus, wees de Koning van mijn begrip. Houd mij nederig voor de mysteries van het geloof.
Maar de mens leeft niet alleen in de samenleving. En de mens is niet alleen een "denkend riet", een schepsel dat in staat is te denken en te begrijpen, hij is ook een wezen dat in staat is te beminnen.
Zijn hoogste waardigheid is om een verstand te hebben. Zijn grootste adel om een hart te hebben.
Maar weet u, dierbare gelovigen, onze harten veranderen zo gemakkelijk. Kijk naar Sint Petrus. "Heer, ik ben bereid, met U zelfs kerker en dood in te gaan." En we weten dat het waar is, Sint Petrus had deze liefde voor Jezus. Maar een paar uur later waren het noch de Joden, noch de soldaten die hem deden bezwijken. Het was een kleine indiscrete vraag, slechts een praatje van een vrouw waarin veel meer nieuwsgierigheid dan slechte bedoelingen was. "Ik zweer het, ik ken deze man niet." Sint Petrus!
Onze harten zijn veranderlijk en zelfs vaak zijn ze hard en egoïstisch. Maar niet het hart van Jezus Christus. Het Hart van Jezus is goed, beminnelijk, barmhartig, het vergeeft, het geneest, het luistert.
En Hij wil ons hart terugwinnen. Maar hoe? Hij heeft niets geschreven.
De Hartenkoning schreef niets, dat klopt, maar Hij leerde. Hij leerde de hoogste regel van naastenliefde. Het voorbeeld van de heilige Johannes de Apostel, die oud werd, is opbeurend. Niet langer in staat om te prediken of te lopen, werd de apostel, die zijn hoofd op de borst van Jezus had gelegd, nog steeds naar de kerk gedragen en hij herhaalde daarbij alleen maar deze les: "Mijn kleine kinderen, houd van elkaar". En terwijl zijn leerlingen bedroefd waren om hem steeds weer hetzelfde te horen zeggen, gaf hij hun, zegt Hiëronymus, dit antwoord dat Johannes echt waardig is: "Omdat het het bevel van de Heer is en dat alleen voldoende is" .
Koning van de harten.
Moge deze processie niet alleen de aanleiding zijn voor een mooi moment van gebed. Een mooi feest. Een folkloristisch uitje. Nee, moge deze processie het middel zijn om ons, voor ons dagelijks leven, eraan te herinneren dat Jezus Christus onze Koning is.
Hij is de koning van onze families, van onze priorij. Hij is Koning omdat Hij God is.
Jezus Christus is de Koning van onze intelligenties. Ver van ons liggen leugens en de trots van de rede.
En tenslotte is Jezus Christus, met zijn zachtmoedigheid en nederigheid, de Koning van onze harten. Laten we van Jezus Christus houden en leren anderen van Hem te doen houden.
“Jezus van Nazareth, Koning der Joden”. Boven het Kruis was het geschreven in het Latijn, de taal van de macht omdat Rome de wereld regeerde. In het Grieks, de taal van de filosofie en het denken. En in het Hebreeuws, de taal van de religie.
Christus is Koning. Onze Koning.