De christenen in Syrië leven in grote onzekerheid

De christelijke minderheid in Aleppo (Syrië) heeft sinds de val van het regime van Bashar Al-Assad moeten leren leven onder de controle van jihadistische milities. Een razendsnelle ineenstorting die voor een groot deel kan worden verklaard door de conflicten die zich momenteel in Oekraïne en, voor de deur, in Israël afspelen.

Op 1 december 2024 maakte het Syrisch Observatorium voor de Mensenrechten bekend dat Aleppo, de op een na grootste stad van Syrië, in handen was gevallen van groepen die zich verzetten tegen het regime van Bashar Al-Assad, geleid door de jihadisten van Hayat Tahrir Al-Sham (Levant Liberation Organization, HTC). Zeven dagen later was het de beurt aan Damascus om te capituleren voor de rebellentroepen.

"De militieleden rijden in Aleppo rond om brood uit te delen", legt Carla uit in een getuigenis die op 2 december door de krant La Croix werd gepubliceerd. Deze 34-jarige christin volgt de situatie op sociale netwerken, omdat ze uren thuis moet blijven omwille van de vierentwintiguursavondklok die is afgekondigd door de nieuwe meesters van de Syrische stad.

“(De jihadisten) verzekeren dat ze geen enkel geweld zullen gebruiken, noch tegen burgers, noch tegen gebouwen”, meldt Carla, wiens woorden worden bevestigd door een geestelijke die aan La Croix bevestigt dat de gewapende groepen tot nu toe "niets hebben aangeraakt". Maar hij voegt eraan toe: “Dit is het begin, we hebben geen idee wat er daarna kan gebeuren. Voor christenen staat de tijd stil.”

De christelijke minderheid, die al vele jaren vecht voor haar voortbestaan in Aleppo en elders in het land, verbaast zich over de schijnbare welwillendheid van radicale islamisten jegens hen: "Toen de islamisten ongeveer tien jaar geleden Idlib veroverden, vielen ze de christenen aan, maar op dit moment is dit niet het geval in Aleppo”, legt een bewoner uit die door Le Figaro is gecontacteerd.

Zijn getuigenis bevestigt het wantrouwen van christenen: “Op straat vertellen bebaarde mannen ons dat ze niets tegen ons hebben, dat ze er zijn om het systeem te veranderen, maar is dit geen uitvlucht om hun ware gezicht te verbergen?”

Want ter plekke zijn sommige Syrische functionarissen vanwege hun banden met het regime van Bashar Al-Assad al de keel doorgesneden, net als het hoofd van de militaire inlichtingendienst. Dit is genoeg om meer dan één christen aan het denken te zetten: “Tussen de 500 en 1000 christenen zitten vast op de wegen”, zegt Carla.

Ze voegt eraan toe dat “de wegen niet veilig zijn” en dat er “vierentwintig uur file” moet worden overleefd om een veilige plek te bereiken, terwijl ze er rekening mee houdt dat de nachten in de woestijn ijskoud zijn...

De geopolitiek als oorzaak van de val

Hoe is de snelle val van Aleppo te verklaren? Ten eerste door een domino-effect van de oorlog tussen Israël en de islamisten van Hezbollah: sinds 7 oktober 2023 hebben duizenden sjiitische soldaten van Hezbollah – op wie het regime van Bashar Al-Assad rekende om de soennitische islamistische rebellen in bedwang te houden – zich teruggetrokken op hun Libanese bases: het is op hen dat de oorlogsinspanningen in Syrië wogen.

Maar de verovering van Aleppo zou niet mogelijk zijn geweest zonder de goedkeuring van Turkije, dat jihadistische groeperingen beschermt: uit onvrede met de huidige stand van de bilaterale onderhandelingen die hij al enkele maanden met Damascus voert, zou Recep Tayyip Erdogan 'carte blanche' hebben gegeven aan de Syrische rebellen.

Wat de Russen, bondgenoten van Bashar, betreft, zij zullen alles hebben geprobeerd om Damascus ertoe aan te zetten met Istanbul te onderhandelen, met als doel Turkije en zijn handlangers te sussen op een moment dat alle inspanningen van Moskou gericht zijn op de Donbass. Tevergeefs. En Moskou heeft zich erbij neergelegd dat het zijn voormalige bondgenoot in de steek laat.

Ver van deze geopolitieke overwegingen vrezen Vincent Gelot, hoofd van het Œuvre d'Orient in Syrië, “dat de verovering van Aleppo door de jihadisten voor de christenen 'een klap te veel' is, zodat het voortbestaan op het spel staat.” Terwijl er in 2011 nog 150.000 waren in de op een na grootste stad van Syrië, zijn dat er dertien jaar later nog maar tussen de 20.000 en 25.000.

(Sources : Le Figaro/La Croix/Le Monde – FSSPX.Actualités)
Illustration : AED