Exorcisten luiden de alarmbel

De Internationale Vereniging van Exorcisten, een vereniging opgericht in 1994 en in 2014 erkend als een vereniging van Pauselijk Recht, is in de eerste plaats bedoeld om priesters bij te staan die het ambt van exorcist in de Katholieke Kerk uitoefenen. Het brengt meer dan 900 exorcisten samen welke passend worden opgeleid. Ook de FSSPX-priesters richten zich naar Fr. Amorth.

Op 6 januari 2025 publiceerde de Vereniging een document om "enkele opmerkingen te maken over bepaalde pastorale praktijken" die op een dwaalspoor of in vergetelheid zijn geraakt of die de instructies van de Kerk en de elementen van voorzichtigheid betreffende de uitoefening van het delicate ambt van de exorcist moeten omringen, verdraaien of negeren.

De tekst vermeldt de toename van verzoeken van mensen "die ervan overtuigd zijn dat ze het slachtoffer zijn van een buitengewone actie van de duivel, in een van zijn verschillende vormen". Maar soms verstoort de tussenkomst van onbevoegde derden, bij gebrek aan onderscheidingsvermogen, het reguliere onderzoek van de zaak. Dit is de reden waarom exorcisten tien verduidelijkingen geven "om licht te werpen op bepaalde verwerpelijke situaties".

1. Waarschuwing tegen improvisatie en het zoeken naar sensatiezucht

Sommige priesters, gewijde personen en leken gebruiken willekeurige middelen, die niet zijn geautoriseerd door de bevoegde kerkelijke autoriteit, en kiezen zelf te handelen. "Nog ernstiger is wanneer zulke (al dan niet gewijde) personen de gelovigen ervan weerhouden zich tot de officiële exorcist van hun bisdom te wenden en suggereren dat ze op zoek moeten gaan naar andere exorcisten die als 'machtiger' worden beschouwd of beweren dat ze op eigen gevoel buitengewone demonische activiteit hebben gedetecteerd."

2. Obsessie met demonen

Sommigen van deze personen “richten hun aandacht uitsluitend op de tegenwoordigheid en het werk van de duivel”. Ze verwaarlozen het geloof, het gebed, het sacramentele leven en de praktijk van de naastenliefde, die altijd zijn voorgesteld als de beste wapens tegen de duivel. Ze denken dat "bevrijding uitsluitend afhangt van een dwangmatige herhaling van gebeden en zegeningen".

3. Nalatig onderscheidingsvermogen

"Sommige priesters, waaronder exorcisten, verwaarlozen 'de serieuze en rigoureuze onderscheiding voorgeschreven door de Praenotanda (richtlijnen) van de 'Rite van Exorcismen' en gebruiken criteria die vreemd zijn aan het katholieke geloof, die concepten van esoterische of New Age-oorsprong valideren”. Deze benadering is "onaanvaardbaar en in strijd met het geloof en de leer van de Kerk", aldus het document.

4. Bijgelovig

Het document valt degenen aan die "bijgelovige procedures" gebruiken. Men vraagt bijvoorbeeld om foto's of kleding om mogelijke kwalen te identificeren, of men wil "bepaalde punten van het lichaam aanraken om 'de aanwezigheid van kwaadaardige entiteiten te diagnosticeren', of suggeren (ondanks dat deze middelen helpen) een ongepast gebruik van sacramentaliën zoals water, zout of gezegende olie." "Deze onjuiste houdingen voeden een bijgelovige mentaliteit en praktijk."

5. Betrokkenheid van ongeschikte personen

"Het is onaanvaardbaar dat sommige priesters . . . samenwerken met zogenaamde 'paranormaal begaafden' of vermeende charismatici" door de lijdende persoon naar hen te sturen in plaats van hen naar de officiële exorcist te leiden. Soms "is het de diocesane exorcist zelf die aan deze figuren de taak delegeert die de Kerk hem heeft toevertrouwd om een echte demonische actie te onderscheiden, en zich zelfs door hen laat leiden om lijdende mensen te bevrijden van de boze.”

“Dergelijk gedrag is duidelijk in strijd met de missie van de exorcist, wiens taak het is, om de middelen, die door de Kerk zijn gegeven, om tegen de demon te vechten te gebruiken.”

6. Minachting voor medische en psychologische wetenschappen

In het onderzoek voor het exorcisme "moet de exorcist niet alleen traditionele criteria nemen om te bepalen of een persoon lijdt aan een buitengewone actie van de duivel, maar moet hij ook op de ervaring van gevestigde exorcisten vertrouwen en, in sommige gevallen, 'op het advies van mensen die experts zijn in geneeskunde en psychiatrie'. Deze "kunnen helpen om de oorsprong te begrijpen van kwalen die niet noodzakelijkerwijs van bovennatuurlijke oorsprong zijn." Een exorcist welke dit weigert te doen, stelt de gelovigen bloot aan onnodige risico's, zelfs aan ernstige gevaren.

7. Schadelijke uitlatingen

De tekst merkt ook op dat "het angstige verlangen om ten koste van alles een buitengewone demonische actie aan te wijzen als de werkzame oorzaak van het lijden van [iemand]", waarvan de oorsprong onbekend is, zonder serieus onderscheidingsvermogen, niet alleen zinloos is, maar ook tot schade kan leiden. Vooral als het in feite gaat om ziekten.

8. De kwestie van hekserij

De vereniging merkt op dat "hoewel de praktijk van hekserij wijdverbreid is geworden, men niet in 'de angstige houding' moet vervallen om daarin de oorsprong te zien van al het kwaad en de tegenslagen die een persoon kunnen overkomen." Dit gedrag riskeert niet alleen het lanceren van een zoektocht naar degenen die zogenaamd schuldig zijn, maar wekt ook achterdocht op, zelfs haat, vaak zonder reden.

We moeten eerder de hulp van het gebed gebruiken en ons herinneren aan de kracht van de goddelijke genade in alle beproevingen, en aan het feit dat God de Meester is van alles wat er gebeurt, of Hij het nu wilde of toestond. Ten slotte moeten we deze beproevingen gebruiken om ons te vormen naar de lijdende Christus.

9. Per se de hele stamboom 'exorciseren'

Sommige priesters, en zelfs sommige exorcisten, "voeren deze praktijk in alle gevallen uit als een conditio sine qua non, zonder welke er geen genezing of bevrijding kan zijn, zonder de schade aan hun geloof te beseffen, evenals de gevolgen voor mensen. Deze praktijken hebben geen Bijbelse of theologische grondslagen. Het is een slechte kopie van wat de mormonen doen.”

10. Angst uitbannen

De exorcist moet een vertegenwoordiger van vrede zijn die van Christus komt. Het is noodzakelijk om te vechten tegen de angst die de duivel gebruikt om de mens in zijn genade te reduceren. Een priester die bang is voor de duivel zal het ambt van exorcisme niet kunnen uitoefenen zonder zichzelf bloot te stellen aan ernstige gevaren, vooral als hij deze angst bestrijdt met min of meer bijgelovige praktijken.

Het document eindigt met algemene beschouwingen over de samenleving en de manier waarop zij het ambt van exorcist vandaag de dag ziet, vooral door de films die het hebben aangegrepen. Tenslotte wijst het document op de noodzaak van een degelijk christelijk leven, dat de beste basis is om de duivel bij zichzelf weg te houden.