Prekencyclus: Figuren uit Christus' lijden: OLV Moeder van Smarten

Door E.H. Matthias De Clercq

In Christus beminden,

Vandaag gedenken we de zeven smarten van onze hemelse Moeder Maria. In de FSSPX zijn we geprivilegieerd om de huidige dag als een feest eerste klasse te vieren – en dit niet alleen omdat we dankbaar willen herdenken wat onze hemelse Moeder voor ons zielenheil wel alles niet van lijden en offer op zich genomen heeft, maar ook omdat dit liturgische feest de feestdag van de zusters van de FSSPX is. Religieuzen, welke op bijzondere wijze aan het Onbevlekt en Smartvol Hart van Maria zijn toegewijd.

Onze hemelse Moeder draagt vele privileges en gunsten Gods, maar er zou iets ontbreken in de volmaaktheid van het mysterie van Maria, indien zij niet zou delen in Christus’ pijnen. 

De oude Eva immers had met de eerste Adam gedeeld in de ongehoorzaamheid aan Gods gebod en het misdadig genot. Maria staat dus aan de voet van het kruis, niet alleen om zich te verenigen met de offerande en gehoorzaamheid van de nieuwe Adam, maar ook om in vereniging met Hem al het gewicht van de door de goddelijke gerechtigheid geëiste boetedoening te dragen. Het schuldige pleziertje was gemeengoed tussen Adam en Eva. De straf, het lijden, de uitboeting zal ook gemeenschappelijk zijn – tussen de nieuwe Adam en de nieuwe Eva.

Als het uur gekomen was – na de oordeelspreuk van Pilatus, voegde Maria zich daarom ook bij haar Zoon op de Kruisweg – net zoals bij de intocht en het Introïtus van de H. Mis de misdienaars de priester vervoegen. Maria troost Jezus een ogenblik met haar blik en begint dan de processie te begeleiden. Zij beklimt Calvarieberg. Zij gaat mee tot het einde. Zij woont de kruisiging bij, waar Jezus door handen en voeten gedreven worden. Zij is getuige hoe het kruis wordt opgeheven, beladen met zijn goddelijke en bloedige last. Zij staat er dichtbij en draagt met Christus het bloedig, smartelijk offer de Hemelse Vader aan; Stabat juxta crucem Jesu Mater eius (Jo. XIX, 25). Het is zoals paus Leo XIII schrijft in zijn encycliek Jucunda semper: “Maria stierf in haar hart met Christus, doorboord van een zwaard met smart.”

Merk op, mijn dierbaren, dat Maria aan de voet van het kruis stond: Ambrosius zegt: “Het Evangelie toont haar staande, niet weeklagend en wenend. De Moeder van Christus, toen alle mensen gevlucht waren, bleef onbevreesd bij het kruis staan... Zij hield haar ogen vroom gericht op de wonden van haar Zoon. Wonden waarvan zij wist dat zij voor allen de zegen van de verlossing zouden verdienen. Maria heeft de wonden van haar Zoon religieus aanschouwd, niet enkel als martelpunten, maar bloesems van eeuwig heil! Ze keek op met de ogen van het geloof!” 

Jezus Christus, onze Priester en Slachtoffer, staat en ligt tegelijk aan het kruis. Hij gaat liggen als een slachtoffer – als een Lam op een slachtbank, maar staat als een priester bij het altaar. Ook Maria staat op haar voeten omdat zij met Jezus verenigd is om als dienstmaagd met haar Heer God de Vader het bloedige offer aan te bieden – zij als onze vertegenwoordigster – als een moeder die ten beste handelt voor ons haar kinderen.

De schriftgeleerden en opperpriesters roepen tot Jezus om van het kruis af te komen, belovend in Hem te zullen geloven; Maria, die reeds in Hem gelooft, voegt haar stem niet bij die van hen om Hem aan te sporen af te dalen. Zolang Hij genageld blijft, blijft zij staan. De tederheid van Maria drukt een medelijdende wens uit: Ik zal zien, ik wil mijn Zoon en mijn God zien sterven: ik wil Hem zien sterven, in overeenstemming met het welbehagen van de Vader; ik wil Hem zien sterven, voor de verlossing en het leven van de wereld... Zij offerde haar Zoon voor ons, terwijl Hij zichzelf offerde, en zij herhaalde daarmee, zelfs in haar tranen, de heroïsche Fiat van Nazareth... “Mij geschiede naar uw Woord.” Reeds 33 jaar voordien begreep Maria op grond van de profetieën waartoe zij haar medewerking verleende – in alle consequenties.

Niet alleen biedt Maria de bloedige offerande aan – zelf intact blijvend, beschouwend, maar zij verenigt zich er volmaakt mee – zij wordt actief. Zij verenigt ook zichzelf volmaakt met haar Zoon in het offeren van het Heilig Slachtoffer.

Arnauld de Chartres zegt: “Eén, volmaakt één, was de wil van Christus en Maria: beiden offerden samen hun offer aan God, zij in het bloed van haar Hart, Hij in het bloed van haar vlees. Haec in sanguine Cordis, ille in sanguine carnis. U zou twee altaren hebben gezien: het Hart van Maria en het lichaam van Christus. De laatste offerde zijn vlees, de eerste haar ziel. Zeker, zij zou met het bloed van haar ziel, dat van haar aderen hebben willen uitgieten en, met haar handen uitgestrekt aan het kruis, met haar Zoon het avondoffer hebben willen offeren, waarmee de Heer Jezus, door zijn eigen lichamelijke dood, het mysterie van onze verlossing voltooide. Maar het was aan de hogepriester alleen, zoals het in het Oude Testament was voorgeschreven, om het bloed der verzoening in het Heilige der Heiligen te dragen. Toch werkte de liefde van de moeder in hoge mate mee, zo goed zij vermocht, om God ons gunstig te stemmen. Zij hield niets terug om voor ons erbarming, liefde en goedheid te verkrijgen.”

Dierbare gelovigen, geen levende ziel heeft ooit zo geleden als Onze Lieve Vrouw, en juist daarom noemen wij haar met de Kerk de Koningin van de Martelaren en de Moeder van Smarten. De pijn van Onze Lieve Vrouw ging alles te boven wat de schepselen van de wereld konden verdragen. Wij kunnen op de H. Maagd de woorden toepassen die de H. Paulus aan de eeuwige Vader toeschreef: “Zozeer heeft zij ons bemind, dat zij haar eigen Zoon niet gespaard heeft, maar zij heeft Hem voor ons allen prijsgegeven.” (Rom. 8,32)

Vergeten we ook niet dat dit Medeverlossen en Medelijden van de Moeder Gods door de Kerk als barensweeën tot onzer geestelijke geboorte beschouwd worden. Dit wordt door Jezus zelf bevestigd: “Toen Jezus Zijn Moeder zag en de leerling die Hij beminde, sprak Hij: Vrouw, ziedaar uw zoon, zoon ziedaar uw Moeder!” Maria, de Moeder Gods, is dank haar Zeven Smarten als quasi barensweeën, ook onze Moeder geworden. En dat heeft gevolgen voor ons, zeker op haar huidige liturgische feest:

Laten wij namelijk de mooie woorden die de Ecclesiasticus in de H. Schrift tot ons richt voor ogen hebben: “Gemitus matris tuæ ne obliviscaris; vergeet het geween, het gekerm, van uw moeder niet.” Wanneer de wereld u lokt met haar wellust, om uw verbeelding te leiden naar haar verderfelijke geneugten, denk dan aan het wenen van Maria, en vergeet nooit het lijden van deze meest barmhartige moeder: Ne obliviscaris gemitus. Vergeet niet wat het haar gekost heeft om u te verlossen! In hevige verzoekingen, wanneer uw krachten bijna uitgeput zijn, wanneer uw voeten struikelen op de rechte weg, wanneer gelegenheid, slecht voorbeeld of de vurigheid van de jeugd u onder druk zetten, vergeet dan niet het geween van uw moeder; denk aan het geroep van Maria en de ongelooflijke pijnen die haar ziel verscheurden op Golgotha. Gedenk het lijden waaronder zij u verwekte, u als kind baarde, en laat ons niet zondigen! 

Integendeel, laten we veelmeer proberen onze moeder te troosten en ons als goede kinderen te bewijzen! U weet allen dat onze Heiland in 1925 aan zuster Lucia van Fatima toonde dat het Onbevlekt Hart van Maria met doornen omgeven is, als symbolen voor onze zonden, en eerherstel verlangt. Trachten we, mijn dierbaren, deel te nemen aan de eerste zaterdagen van de maand.

In Christus beminden, bidden we vandaag tijdens dit H. Misoffer ook voor de zusters van de FSSPX. Ze werden in 1974 gesticht door de zus van Mgr. Lefebvre: Mere Marie-Gabriel. Vandaag vieren ze hun patronaat omdat ze spiritualiteit het H. Misoffer hebben en zich net zoals OLV met Christus op Calvarieberg verenigen. Als afgeleidde daarvan staan ze ook de priesters als nieuwe, andere Christussen terzijde staan in hun apostolaat. De zusters zorgen niet alleen voor de materiele noden in de priorijen, maar zij verzorgen ook vaak de zang, de sacristie, de bloemen. Zij vervaardigen in hun 30 huizen en 4 noviciaten over heel de wereld. Zij geven ook catechismusles (ook via de post), bereiden personen in ziekenhuizen voor op de sacramenten, geven les in onze scholen, geven leiding op jeugdkampen en begeleiden bedevaarten van vrouwelijke jeugdorganisaties. Sinds vele jaren zijn ze ook actief in onze missies te Gabon en de Dominicaanse Republiek. 

Bidden we dus tenslotte, mijn dierbaren, vandaag ook voor onze zusters van de FSSPX opdat ze hun geestelijke roeping mogen leven en gezegend mogen worden door OLV van Smarten – en dat ze eventueel ook een stichting in Nederland zouden voornemen. Te meer dat ze ook een Nederlandse zuster in hun rijen hebben: zuster Maria Liduina, de zus van Broeder René van de priorij van Antwerpen.

Heilige Maria, Moeder van Zeven Smarten, bid voor ons!