De wonderwerken Gods

Bron: District België - Nederland

Predicatie door E.H. Carlo de Beer bij de 'Stille Ommegang' 2025

De Stille Omgang is een traditie die voortkomt uit het Mirakel van Amsterdam, het Eucharistisch wonder dat plaatsvond in het jaar 1345. De Sacramentsprocessie in de stad is sinds de reformatie sober, stil en in de nacht. Maar het is wel een getuigenis van ons geloof in de werkelijke tegenwoordigheid van Jezus in het H. Altaarsacrament! Toen en nu, na 680 jaar, is de Eucharistische Jezus in ons midden en Hij brengt ons samen.

Ps. 9, 1-2 laat ons bidden: “Ik zal al Uw wonderbare werken verhalen: ik zal mij verblijden en mij in U verheugen, ik zal Uw Naam lofzingen, o Allerhoogste”.

Is de H. Eucharistie niet een wonderbaar werk, een heerlijk wonderwerk van God!

Op Witte Donderdag stelde OHJC het H. Misoffer in. En in de H. Mis komt het H. Altaarsacrament tot stand, het Sacrament van Zijn liefde. Het verkondigt de eeuwen door hoe ver Zijn liefde de weg van het offer is gegaan. Hiermee nam Hij afscheid. Het H. Altaarsacrament is wel het grootste werk van God! Zijn er maatstaven, om dit te meten? Ja! 

De werken van God zijn des te groter, hoe dieper God zich daarbij naar het schepsel neerbuigt. 

Hoe manifesteert zich Gods goedheid? Te beginnen in het scheppen van de wereld, en dan door het binnengaan in deze geschapen wereld door het aannemen van een mensennatuur, met al onze zwakheden, behalve de zonde. (Hebr. 4, 15)

Maar wat zien wij in de H. Eucharistie? De diepste neder-daling van God tot het schepsel: Jezus in broodgedaante! Nog verborgener, nederiger en meer onthecht dan in Zijn leven op aarde. Dat kan ons toch niet koud laten?! 

De werken van God zijn des te groter, hoe hoger God het schepsel daarbij verheft. Het is een openbaring van Zijn schenkende liefde! God heeft gewild dat we in het zijn kwamen. Hij gaf ons een geest, waarmee we deelnemen aan Zijn geestelijk leven en onsterfelijk zijn. We kregen Zijn genade, het goddelijk kindschap; we hebben een bovennatuurlijk doel.

Hier echter, in de H. Eucharistie, vindt de hoogste verheffing van het schepsel plaats, de hoogste verheffing die ook maar denkbaar is: 

a) welk een onderscheiding voor het brood van onze aarde, dat het aan de Zoon van God zelf het kleed mag lenen, waarin Hij zich verbergt! 

b) Maar welk een onderscheiding voor de mens, die dit Levensbrood mag ontvangen! En één worden met Jezus – Godmens – en met Zijn Offer!

Kunnen wij onverschillig blijven tegenover deze hoogste verheffing van onze natuur? Gods werken zijn des te groter, hoe hoger zij boven ons menselijk verstand uitgaan. Want dit is een teken, dat Gods wijsheid en almacht op bijzondere wijze aan het werk zijn. Een mens kan genezen worden door een arts. Maar de genezing van een ernstig zieke door een wonder, door een enkel woord, doet ons verstommen! 

Nu, in de H. Eucharistie staan wij voor een wereld van de verhevenste geheimen. “Sensuum defectui”: de zinnen schieten te kort. Het verstand moet zijn onmacht toegeven. Hier geldt “sola fides sufficit”: het geloof kan slechts het licht zijn. En toch is er geen reden voor twijfel! “Nil hoc veritatis verbo verius”. Niets toch kan meer waar zijn dan het woord van Jezus, de Waarheid zelf. Wanneer een H. Thomas van Aquino dát zegt én gelooft, mag ook ónze geest zich aanbiddend voor het wonder buigen. 

Gods werken zijn tenslotte des te groter, hoe rijker en volmaakter God Zijn goddelijke eigenschappen daarin openbaart. We hebben dan te doen met een des te verhevener spiegelbeeld van het goddelijk Wezen! 

Wat toont ons bijv. een bloeiende boom over God? Wat toont ons de gehele aarde? Het heelal? Een verzorgende mens? 

De gehele schepping en ook de geschiedenis van de mensheid toont ons Gods goedheid, ook Zijn rechtvaardigheid en barmhartigheid.

De zuiverste en heerlijkste spiegel van de goddelijke volmaaktheden is echter het H. Altaarsacrament! Daarin vertoont zich Gods almacht, Zijn wijsheid en heiligheid, Zijn trouw en barmhartigheid, maar bovenal een zich zonder voorbehoud en grenzeloos uitstortende liefde tot ons. Hierin heeft Hij alle hindernissen neergehaald ter wille van dit éne doel, God met het schepsel en het schepsel met God te verenigen. 

Dat vraagt toch om wederliefde! Daarom zijn we gekomen!  Aanbiddende huldiging! Overgave van hart en zinnen! “Adoro te” Ik aanbid U. Dat we dit in eeuwigheid mogen voortzetten!

Op dezelfde avond van Zijn afscheid waste Jezus Zijn leerlingen de voeten, en zei: “Doe ook gij zo”. Katholieken hebben dan ook begrepen, dat helpen een plicht is, een roeping!

De katholieke Kerk, Jezus’ Kerk, is goddelijk en menselijk Ook door haar verrichtte God, en verricht nog altijd, wonderwerken in de wereld. Spreken we misschien liever van de liefdewerken van Zijn Kerk, die men in de huidige maatschappij wil doen vergeten. Liever maakt men de Kerk zwart. Laten wij echter Gods grootheid verkondigen!

De goede werken van de Kerk zijn de afspiegeling van de grote werken van God, waarvan we dus toch mogen, moeten zeggen, dat het Sacrament van liefde op onze altaren het grootste werk is!

En de liefdewerken van de Kerk getuigen van de allerheilzaamste invloed van dit grootste werk van God op de mens. De H. Communie maakt de mens weer goed, geneigd tot het goede en sterk, maakt ons heilig op aarde. 

Het is onze trots! Tot die Kerk met heel veel werken van naastenliefde, tot die Kerk met zoveel heiligen behoren wij!

En als we opletten, komen we de liefdewerken van de Kerk nog overal tegen. In Rome hielp de stichting van Filip Neri in naam van de Allerheiligste Drievuldigheid allerlei hulpbehoevenden. We hoeven niet eens zo ver van huis gaan. Ik geef u een paar voorbeelden. Door de week woon ik in Gerwen, Nuenen. In Nuenen woonden tot voor kort in het bejaardenhuis De Akkers nog enkele Broeders van Barmhartigheid van de H. Johannes de Deo voor de verpleging van zieken en ouden van dagen. In Nuenen staat nog het vroegere Elisabethklooster van de Zusters van het Gezelschap van Jezus, Maria en Jozef, die zich hebben ingezet voor bejaarden- en ziekenzorg, kraamzorg en onderwijs. De zusters deden veel voor de Sacramentsprocessie van Nuenen. In Eindhoven moest ik eens de H. Communie brengen aan iemand, en ik ontdekte een groot werk van de Broeders van Liefde. In St. Michielsgestel is het doveninstituut als kerkelijk werk begonnen. In Den Haag is het grote Westeindeziekenhuis oorspronkelijk een Franciscaanse stichting. De St. Willibrordusstichting in Heiloo is gesticht door de Broeders van O.L. Vrouw van Lourdes voor psychiatrie.  De Augustinessen in de stad Utrecht hebben in de kraamzorg en voor alleenstaande moeders zoveel goeds gedaan. Het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis hier in Amsterdam werd in 1898 gesticht door de Congregatie van de Liefdeszusters van de H. Cárolus Borromeus uit Maastricht, ook bekend als de Zusters onder de Bogen. Al snel hooggewaardeerd door de Amsterdammers! Vóór de reformatie werd rond 1420 aan de Nieuwendijk een gasthuis gesticht dat verbonden was aan de tegenovergelegen Onze-Lieve-Vrouwekapel. Het Onze-Lieve-Vrouwegast-huis had twee functies: onderdak bieden aan passanten en reizigers, waaronder in die tijd veel pelgrims, en het verzorgen van zwakken en ouderen.

Een zekere Pater Etienne, eertijds overste van de Zusters van Liefde in Parijs, ontving dikwijls het bezoek van vreemdelingen, die zijn prachtig gesticht kwamen bewonderen. Hij leidde ze door de zalen, waar kinderen onderwezen, bejaarden verzorgd en zieken verpleegd werden. In de kloostergang bleven de bezoekers soms in verbazing staan en zeiden: “Pater, waar toch putten uw zusters die moed! Ze zijn geboren in de welhebbende burgerstand, verscheidene zelfs in de adel, en ze maken zich hier tot de dienstmeiden, neen! tot de slavinnen van alle noodlijdenden!” Pater Etienne glimlachte en zweeg. Maar wat verder bleef hij staan, opende een dubbele deur, knielde, stond weer op en wees in de verte het Tabernakel aan en zei: “Jezus bemind, Jezus bezocht, Jezus ontvangen in Zijn H. Sacrament, ziedaar, dames en heren, het geheim van de heldhaftigheid van mijn zusters!”

Jezus inspireert ook ons, wekt ons op, dringt tot naastenliefde en onbaatzuchtigheid, door Zijn woord, voorbeeld en genade, Zijn kracht. Hij heeft gezegd: “Ik zal met u zijn alle dagen.” Mt. 28,20 “Ik ben het, de Heer.” (naar Jh. 4, 26) Danken we Hem!

Laten wij nu in Amsterdam door onze opgetogenheid in alle stilte, omwille van onze Eucharistische Heiland, Gods grootheid verkondigen! Veel devotie! Amen.