Retraite volgen: gekkenwerk of een zegen?

Door Dieuwert Pattyn

Van drie tot acht februari 2020 had ik de kans om een retraite te volgen in de Priorij van het Allerheiligste Sacrament te Antwerpen. Wat volgt is mijn persoonlijke ervaring als 20-jarige student van wat de meesten onder ons zouden bestempelen als een aftandse manier om uw tijd te verspillen.

Een eerste vraag zou zijn hoe ik er ooit ben op gekomen om een retraite te volgen. Ondanks mijn ‘katholieke opvoeding’ was ik tot enkele jaren opnieuw niet meer gelovig. In het middelbaar ontgroeit men de verhalen van de Bijbel en het geloof in het algemeen. Leerkrachten gaan zelfs uit hun weg om geloof te bestempelen als pure fantasie en fabels.

Begin 2018 kwam ik gelukkig in aanraking met het KVHV, een vereniging die uitkwam voor haar idealen, één daarvan zijnde het Katholiek geloof. Meer en meer werd ik aangetrokken door de essentiële vraag van het leven, die ik voordien wegwuifde als een overbodige gedachte. Een jaar later na mijn ontgroening te hebben verdiend voelde ik mij toch al enorm katholiek, ik ging naar de mis, ik kende mijn gebeden, vele van mijn vragen waren beantwoord etc. Maar kon ik zeggen dat ik het bijbelverhaal goed van buiten kende en de boodschap daarachter? Was ik waarachtig een ander mens geworden? Ik vond toen van wel, maar wat later bleek was uiteraard het tegenovergestelde.

Mijn goede vriend — als ik hem zo mag noemen — E.H. Bochkoltz van de Pius X-priorij hier in Antwerpen nodigde mij wel vaker uit voor gesprekken over het geloof. E.H. Bochkoltz was en is voor mij een oneindige bron van wijsheid, elk gesprek leerde ik meer bij, en niet per se over ‘de stoffige Bijbel’. Hier wilde ik wel meer tijd voor vrijmaken, maar jong zijn en bier willen drinken met vrienden zorgt natuurlijk wel voor een gebrek aan tijd. Toen ik op de hoogte werd gebracht van het bestaan van een retraite, tijdens de lesvrije week dan nog wel, kreeg ik wel wat interesse. Het idee van een week volledig tot rust te komen sprak me aan. Toch schrok het mij wel wat af: geen internet, geen pc, geen contacten, geen vrienden, geen cafébezoek … Één week voor de retraite was ik nog aan het twijfelen om me in te schrijven. Op aandringen van mijn moeder, die vond dat ik vroeger moest leren opstaan, schreef ik me uiteindelijk in.

De retraite zelf

Zo gezegd, zo gedaan kwam ik een week later terecht in de Priorij. Bij het binnenkomen wordt gevraagd om de gsm af te geven. Nadat de introducties zijn gemaakt, wordt een kamertje aangewezen waar je het merendeel van je tijd komende week zal spenderen. Een klein kamertje met de basisbenodigdheden, een lavabo, een bed, een tafel, een stoel, een bureaulampje en een bidstoel. Direct schiet het in je hoofd: “Gij uil, wat hebt ge nu gedaan, zie u hier zitten, uw vrienden zijn zich waarschijnlijk aan het amuseren zonder u, en gij zit hier voor de moment zelfs zonder verwarming en ge kunt ze niet eens laten weten dat de verwarming niet werkt.” Ik deelde mijn ervaring met nog twee andere retraitanten, maar ze leren kennen zat er niet in. Spreken is verboden tot op de laatste dag (om zo alle aandacht te schenken aan reflectie en meditatie). In alle stilte overweeg je om naar huis te gaan, om te zeggen dat het maar “voor een goei mop” was …

Het dagschema ziet er als volgt uit: gebed, een maaltijd, een spreekuur, een meditatie plus een H. mis. Op die manier driemaal daags. De dag begint stipt om zes uur en men ligt pas rond half elf in bed. Het vergt dus zeker discipline. Maar wat zorgt er nu net voor dat je deze retraite wilt verder zetten? Bidden en eten kan je per slot van rekening thuis ook. Ongetwijfeld zijn dit de spreekuren: je wordt onderwezen in het lijdensverhaal en de passie van Jezus. Het sterkt je geloof enorm, je begrijpt meer dingen en ziet ze nu duidelijker. Je leert de Bijbelverhalen maar ook alledaagse handelingen, hoe je je leven effectief kunt ‘beteren’. Je kijkt uit naar elk spreekuur om weer geboeid en vol overgave te luisteren. Hierna wordt gevraagd je te begeven naar je kamer, waar je gedurende ongeveer een half uur zult mediteren over de les die je zojuist hebt meegekregen.

De retraite is gebaseerd op de geestelijke oefeningen van de H. Ignatius van Loyala en de week kent dus volgens zijn oefeningen drie fases: de weg van de reiniging, de weg van de verlichting en de weg van de vereniging. De eerste paar dagen word je onderwezen in de zondigheid van de mens, in je eigen zonden. Na deze ‘reiniging’ kom je terecht in een nieuwe sfeer, een sfeer van verlichting, waar je bijleert over de geloofsleer en het leven van Jezus Christus. Naar het eind van de retraite kom je terecht in de mystiek en de persoonlijke band met God. Je maakt doorheen de week een heel proces mee, van zondig mens tot een verlicht mens. En dit is ook hoe je je zult voelen na deze retraite.

Ervaring

Voor een gelovig mens is een retraite, in de woorden van E.H. Verlinden, “een grote kuis”. De Mis bijwonen zondag en biechten is slechts “een kleine kuis”. In de retraite kuis je je eigen ziel eens grondig uit, dat terwijl je enorm veel bijleert over het geloof en de manier om dichter bij God te kunnen staan. Ik kan met hand op het hart zeggen dat deze week mijn leven heeft veranderd. Het is een ware zegen om een retraite te mogen volgen en ik raad het dan ook iedereen warm aan.

Voor meer informatie raadpleeg de site https://fsspx.be/nl of vraag naar de folder in de priorij zelf in de Hemelstraat.

Bron: Tegenstroom nr. 3/2019-2020