De veroordeling van het communisme

Brief aan de katholieken van Senegal 1950

De veroordeling van het communisme

Wij hebben reeds kennis gegeven van het Decreet van het Heilig Officie van 1 juli 1949, goedgekeurd door onze Heilige Vader de Paus. Wij denken dat het moment gekomen is om er een kort commentaar op te geven en er enkele overwegingen en richtlijnen aan toe te voegen. Het decreet handelt niet over de politiek of sociale kwesties, maar over de godsdienst. Het viseert het communisme in de mate dat dit laatste gebaseerd is op een materialistische en antichristelijke leer.

We kunnen in dit decreet twee duidelijke maatregelen onderscheiden. Ten eerste, de excommunicatie van hen die de materialistische en antichristelijke leer van het communisme verdedigen en verspreiden. Ten tweede, het onthouden van de sacramenten aan hen, die, rechtstreeks of onrechtstreeks, hun medewerking verlenen aan een antigodsdienstige leer of activiteit, ook al zouden zij zelf ontkennen deze leer te belijden, op voorwaarde dat zij het verderfelijk effect van hun medewerking beseffen en zij dit uit vrije wil doen.

Het is de plicht van de H. Kerk de ogen van haar kinderen te openen voor wat gevaarlijk is voor geloof en zeden en hen bijgevolg zou beroven van het eeuwig leven. Onze Heer heeft de Farizeeën en de schriftgeleerden vervloekt, omdat zij, onder het mom van de godsdienst, de gelovigen deden zondigen tegen het gebod van de liefde jegens God en de naaste. Van zodra de H. Kerk in de loop der eeuwen een verderfelijk gevaar zag voor haar kinderen, heeft zij hen moederlijk verwittigd op te passen. En, indien nodig, heeft zij gedreigd de één of de andere te verwijderen uit de schaapstal, indien hij een mogelijk schandaal zou zijn voor zijn broeders.

Het steeds waakzame Hoofd van de Kerk vraagt ons vandaag op te passen voor het gevaar van een perverse doctrine, die zich over de wereld verspreidt onder de meest diverse vormen en die men het communisme noemt.   Achter de schijn van de verdediging van de zwakken en onderdrukten en achter de façade van edelmoedige ideeën van gelijkheid en vrijheid, verschuilt deze leer haar haat tegenover God en elke vorm van godvruchtigheid en naastenliefde. Na lange jaren te hebben geaarzeld en na lang te hebben gewacht tot de feiten zijn woorden zouden bevestigen, heeft Onze Heilige Vader de Paus het communisme veroordeeld als een afschuwelijke leer. Zij is immers in tegenstrijd met alles wat goddelijk is. Dit ondanks al de last die hij ondervindt om misschien door velen van zijn kinderen niet begrepen te worden.

Wij van onze kant, zeer geliefde broeders, luisteren steeds naar de Opvolger van Petrus, aan wie Onze Heer gezegd heeft: “Weid mijn lammeren, weid mijn schapen.” Wij hebben u trouw het decreet van het Heilig Officie meegedeeld, waarin het communisme veroordeeld wordt en waarin de door het Kerkelijk recht voorziene straffen vermeld staan voor hen die er zich niet aan zouden onderwerpen.

Bezorgd om u te behouden in het ware geloof, om u te waarschuwen tegen alles wat u kan verwijderen van uw gehechtheid aan Christus en de H. Kerk, tegen alles wat u kan wegleiden van de weg die naar het eeuwig leven leidt, ons bewust van onze zware verantwoordelijkheid, menen wij u opnieuw met grote aandrang te moeten waarschuwen voor het gevaar dat de uitbreiding van het communisme in Afrika uw geloof bedreigt.

De tactiek hier is dezelfde als in Europa. De aanhangers van het communisme verkondigen dat zij niets tegen de godsdienst hebben. Maar wij weten maar al te goed wat deze beweringen waard zijn. Het is om propagandaredenen, zoals Lenin het uitdrukkelijk zegt, dat de leiders van het communisme loochenen dat zij tegenstanders van de godsdienst zijn. Maar de feiten zijn niet te ontkennen: overal waar het communisme zich heeft ingeplant, is de godsdienst beroofd van zijn rechten en vervolgens gewelddadig vervolgd. “Wacht u voor de valse profeten, die tot u komen in schaapskleren, maar inwendig roofgierige wolven zijn”, zegt Onze Heer.

Sinds enkele jaren heeft het communisme zich, met min of meer groot succes, in Afrika genesteld, binnengebracht door buitenlandse elementen. Het verbreidt zijn leer en zijn nefaste methodes door de pers en door de sluipende steun aan bepaalde bewegingen of groepen. Door financiële en materiële steun aan bepaalde personaliteiten, die misschien te goeder trouw zijn, verwerft het invloed zodat zijn pers, vol leugens en bedrieglijke beloften, geloofwaardig wordt voor vele niet goed ingelichte Afrikanen.

Leest men niet in een bepaald dagblad uit Frans West-Afrika: “Onze leermeesters zijn Marx, Engels, Lenin, Stalin.”

Deze pers kan de uwe niet zijn, deze leermeesters kunnen de uwe niet zijn.

Sommige instructies aan een bepaalde afdeling in een gebied tonen goed aan welke de overtuigingen zijn van diegene die ze gegeven hebben: “De acties van de Paters en de Maraboets op dit gebied zouden zeker niet verzwegen mogen worden. Als dragers van de boodschap van Christus of van Mohammed, zijn zij de gevaarlijkste medeplichtigen van de grote bedrijven en de Administratie in de gekoloniseerde landen. Uw eerste doel zal dus het vernietigen zijn van deze monsterachtige religieuze bedriegerij.”

“In het algemeen is de opinie alle valse religieuze ideeën bestrijden, zowel bij de christenen als de islamieten.”

Een katholiek kan dergelijke leiders niet volgen.

Wij willen allerminst alle inspanningen veroordelen om meer rechtvaardigheid te bekomen, om de sociale omgeving te laten vooruitgaan en voor een meer volmaakte intellectuele en morele vooruitgang. Deze inspanningen zullen des te vruchtbaarder zijn als ze gebeuren volgens de natuurlijke wetten van elke menselijke vooruitgang, beheerst door de vier kardinale deugden: de rechtvaardigheid, de voorzichtigheid, de sterkte en de matigheid. Het geweld, de onrechtvaardigheid, de overhaasting en de onmatigheid zijn het tegendeel van elke vorm van beschaving.

Wij willen allerminst de groeperingen in diskrediet brengen, die, gebaseerd op deze principes, de krachten bundelen om een bevredigender resultaat te bereiken. Maar het zou een rampzalige onvoorzichtigheid zijn om door deze lovenswaardige inspanningen zich te verbinden met hoofdstedelijke politieke groeperingen, waarvan de doctrine totaal tegenstrijdig is met ware vooruitgang, die er niet kan zijn zonder de liefde tot God en voor de naaste.

Het is dus onze plicht om jullie opnieuw te waarschuwen. Wij hopen, zeer beminde gelovigen, dat wij niet op een drastischere manier moeten ingrijpen om u uw dringende plicht te doen begrijpen uw medewerking, hetzij direct of indirect, niet te verlenen aan de communistische beweging.

Door regelmatig zijn kranten te lezen, door regelmatig uw stem en uw goedkeuring te geven aan de communistische partij, zelfs als u haar ideologie niet aanhangt, verhindert u het Koninkrijk van Onze Heer Jezus Christus, de enige bron van alle goeds, van alle genade, van elke gave, die aan de mensen op deze aarde gegeven wordt.

Ik ben ervan overtuigd dat ge gehoor zult geven aan de stem van uw Herder. Als blijk daarvan, vragen wij Onze Heer en zijn Heilige Moeder hun overvloedige zegeningen over u en allen die u dierbaar zijn, uit te storten.