Reacties van de bisschoppen op het antwoord van de Congregatie van de Geloofsleer.

Om te beginnen met de positieve reacties, die niet erg talrijk lijken, heeft Mgr. Rudolf Voderholzer, bisschop van Regensburg, minder dan een uur na de publicatie van de tekst zijn tevredenheid geuit met het duidelijke ‘nee’ van de Congregatie over inzegeningen van homoseksuele paren.

Ook in Duitsland, dat bijzonder getroffen was door deze zegeningen, heeft Mgr. Stefan Oster, bisschop van Passau, op zijn website zijn dank betuigd voor de verklaring van het Vaticaan. Hij voegde eraan toe, dat de Congregatie, met de toestemming van Paus Franciscus, “een kwestie heeft opgehelderd die momenteel de Kerk in Duitsland, maar ook wereldwijd, bezighoudt en tot polarisatie leidt”.

Veel negatieve reacties

De voorzitter van de Duitse bisschoppenconferentie, Mgr. Georg Bätzing, heeft kennis genomen van dit document van Rome. Zijn reactie bestaat er enerzijds uit dat dit document zal worden meegenomen in de besprekingen over de synodale weg als “weergave van de staat van de leer van de Kerk zoals die naar voren komt uit verschillende Romeinse documenten”. Met andere woorden, deze staat van de leer nu kan later worden overschreden.

Anderzijds betreurt hij dit standpunt, omdat “het de indruk wekt, dat men zo snel mogelijk een einde wil maken aan de theologische controverse die zich momenteel in verschillende delen van de universele Kerk voltrekt”. Hij voegt eraan toe, dat “theologische vragen over de hedendaagse pastorale praktijk niet simpelweg door een machtsbesluit kunnen worden opgelost”.

In Zwitserland publiceerde de hoofdverantwoordelijke voor de pastorale zorg van het bisdom Sankt Gallen, Franz Kreissl, een opiniestuk op de diocesane website met de veelzeggende titel: “Geen toegangscontrole voor Gods zegen!”

Vervolgens doet de auteur enkele meer dan dubieuze suggesties: “De Kerk is niet de hoedster van Gods zegen”, of nog “de zegeningen van God zijn voor iedereen”, en tenslotte “de zegen hangt goddank niet af van degene die zegent”. Waarom werd Petrus en de apostelen dan zo verzekerd dat de zonden behouden of vergeven zouden worden, afhankelijk van de handeling van de biechtvader?

In België stelde de bisschoppenconferentie zich tevreden met de vaststelling, dat de tekst uit Rome door veel homoseksuele paren pijnlijk werd ontvangen. En met al hun medewerkers aan te moedigen door te gaan met “onderscheiden, begeleiden en integreren”, in de lijn van Amoris laetitia.

Mgr. Johan Bonny, bisschop van Antwerpen, heeft op Kerknet.be een bericht gepubliceerd waarin hij uiting geeft aan “plaatsvervangende schaamte voor mijn Kerk” en een “intellectueel en moreel onbegrip”. Hij herkent in deze tekst niet de sfeer van de bisschoppensynode van 2015 over het huwelijk en het gezin, waaraan hij deelnam.

Hij gaat verder: “Het feit dat homoparen onwaardig zijn een liturgische zegen over hun relatie te ontvangen, beschaamt mij als bisschop en theoloog nog meer.” Hij ergert zich en barst uit: “Uit welke ideologische achterkamers komt die uitspraak over de ‘waarheid van de liturgische ritus’?”

Vervolgens komt het centrale punt: “Een respectvolle benadering van het homohuwelijk kan alleen plaatsvinden in de bredere contekst van de ‘Orde van dienst voor het huwelijk’, als een eventuele variante op het thema huwelijk en gezinsleven, met een eerlijke erkenning van zowel de feitelijke gelijkenissen als verschillen.” Voor Bisschop Bonny kan er dus een homoseksueel ‘huwelijk’ bestaan...

Verdere reacties zullen nog volgen. De hele zaak doet onvermijdelijk denken aan de verontwaardiging die volgde op de encycliek Humanae Vitae van Paulus VI. De meeste bisschoppen van de wereld verwierpen de katholieke leer op de een of andere manier en de paus kon zich er niet tegen verzetten. We zitten in dezelfde situatie. Wat zal Rome doen? En wat kan Rome doen, nu het magisterium zozeer verslapt is?