H. Petrus Canisius: feestdag 27 april

Op 8 mei 1521 werd te Nijmegen Petrus Canisius geboren. Dit is precies de dag wanneer Luthers leer veroordeeld wordt en ook het feest van St. Michaël, patroon van het Duitse Rijk. De Goddelijke Voorzienigheid heeft het zo gewild en wij zullen zien hoe met zijn geboorte de terugkeer van een groot deel van de Duitse gebieden tot het ware geloof plaatsvond.

Zijn vader is verschillende jaren de burgemeester van de stad. Zijn moeder was een vrome vrouw. Helaas sterft zij wanneer hij nog jong is. Op haar sterfbed zegt ze tegen haar man: “Jacob, bewaar het geloof; voed onze kinderen in de Katholieke Godsdienst op, vlucht de nieuwe leer en blijf onwrikbaar trouw aan de heilige Katholieke Kerk.”

Wanneer hij 15 jaar oud is, gaat hij naar Keulen om daar aan de universiteit te studeren. Verschillende schoolvrienden van hem worden door hem weer katholiek. Petrus Canisius volgt bij Petrus Faber, de eerste Jezuïet die in de Duitse landen missioneert, de geestelijke oefeningen en legt al direct zijn toewijding af, waardoor hij in het noviciaat wordt opgenomen. Hij is nu 22 jaar oud.

Petrus Faber stuurt hem met enkele jongemannen terug naar Keulen om de studies en het noviciaat in een eigen huis voort te zetten. Hier houden ze lezingen voor medestudenten, helpen de armen en hijzelf preekt zelfs in de Domkerk. In 1546, wanneer Petrus Canisius 25 jaar oud is, wordt hij priester gewijd. Een jaar later vindt het Concilie van Trente plaats, waar hij helpt als theoloog.

In de Duitse landen hebben de protestanten gedurende 25 jaar veel geloofsboeken, spotschriften over de Kerk en haatpamfletten gedrukt. Bijna niemand durft de Kerk te verdedigen. Zelfs priesters en bisschoppen vallen af, omdat ze niet goed opgeleid zijn en een zwak geestelijk leven leiden. In 1549 vraagt de Hertog van Beieren aan Ignatius om Jezuïeten naar zijn school in Ingolstadt te sturen. De H. Ignatius stuurt de Paters Canisius, Salmeron en le Jay erheen. Werken van liefde geven hun woorden extra overtuigingskracht om de dwalenden weer tot de waarheid te brengen. De hogeschool bloeit op. Dan moet hij naar Wenen.

Wanneer hij in Wenen komt, zijn de meeste kloosters leeg, de meeste priesters afgevallen. Driehonderd parochies rond Wenen hadden in jaren geen priester meer gezien, de laatste 20 jaar waren er geen priesterwijdingen meer! Nauwelijks een tiende van de bevolking was nog katholiek of durfde zich zo te noemen.

Wanneer hij begint te preken zijn er 8 personen aanwezig. Maar als in de herfst de pest uitbreekt en hij ook handelt naar wat hij leert, gaan de mensen hem hoger achten. In de winter gaat hij over de besneeuwde wegen de parochies buiten Wenen de Sacramenten brengen en leren. Hij richt zich ook tot de kinderen die hij op straat tegenkomt. Hij zorgt voor een goede hogeschool met deugdzame leraren.

Ignatius maakt hem Provinciaal van de Duitse landen. Vooral in Zuid-Duitsland missioneert hij en sticht hij scholen. Op een dag als de haat tegen hem ontbrandt schrijft hij: “Gelooft zij de Heer, die zijn dienaren door de haat waarmee de ongelovigen in Polen, Tsjechië en Duitsland hen overladen, verheerlijken wil! Zij proberen de gruwelijkste lasteringen over mij te verspreiden om mij van mijn eer te beroven, die ik echter totaal niet zoek. Ik verdedig mij niet. Dezelfde behandeling geven ze alle Jezuïeten. Misschien komt het spoedig van woorden en dreigementen tot gruwelijkheden. God geve dat hoe meer zij ons uitschelden, des te meer wij ons best doen hun bewijzen van liefde te geven. Het is waar, zij zijn onze vervolgers, maar ook onze broeders, wij moeten hen beminnen uit liefde tot Jezus, die zijn Bloed voor hen vergoten heeft, en zij zondigen misschien enkel daarom, omdat ze ons nog niet kennen.”

Maar juist omdat de protestanten telkens in pamfletten schimpen op de Jezuïeten, zien de verstandigere mensen de oneerlijkheid van de protestanten in. Hij toont hun de verkeerdheid van hun vooroordelen en legt de leer van de Kerk uit. Een protestant roept uit: “De waarheid, die ons deze man verkondigt, kan niets weerstaan.”

Hij schrijft voor het eerst een catechismus in vraag en antwoord, een voor kinderen, een dikkere voor jongeren en een uitvoerige voor volwassenen. Duizenden worden er in de loop der jaren gedrukt en vertaald in alle talen. Daarnaast schrijft hij gebedenboeken en veel brieven. De Paus vraagt Petrus Canisius om de Maagdeburger Centuriën te weerleggen. Hij schrijft de eerste twee delen en toont daarin aan de hand van de kerkvaders en de H. Schrift de eenheid in geloof en ontwikkeling van de Kerk vanaf de eerste christenen.

Op het eind van zijn leven sticht hij in Fribourg, in Zwitserland, een hogeschool. Hij krijgt er een hartaanval en kan steeds minder tot hij sterft op 21 december 1597. Kort voor zijn sterven ziet hij de Moeder Gods; de omstaanders zien hem ineens naar een bepaalde richting kijken, hij zegt: “Zie daar, zie daar!” en direct daarop: “Ave Maria!” Tijdens zijn leven had hij altijd een rozenkrans in zijn hand of onder zijn mouw. Na zijn dood vinden er wonderen plaats bij zijn graf in de Jezuïetenkerk St. Michaël in Fribourg.

In 1925 wordt hij heilig verklaard en ook tot kerkleraar uitgeroepen. Hij is de tweede patroon van Duitsland.

Mogen ook onze landen door zijn voorspraak in de hemel geholpen worden om Rooms-Katholiek te blijven en trouw Onze Hemelse Moeder te vereren!

Broeder René-Maria